نظریه نوکارکرد گرایی یا نظریه تمایز

نوکارکرد گرایی یا نظریه دگرگونی ساختاری –کارکردی یا نظریه تمایز:
کارکرد گرایی که از دهه 1960 رو به افول گذاشت. در میانه دهه 1980 کوشش به سوی احیای این دبستان نشان داده می شود. نهضت اخیر چنین تعریف می شود: شاخه ای از نظریه ی کارکرد گرایی که به خود انتقاد دارد و می کوشد روحیه فکری کارکرد گرایی را گسترش دهد در ضمن هسته ی نظری آن را همچنان حفظ کند.
- نظریه خصلت کثرت گرایی وباز بودن را دارد.
گرایش و توجه به تحلیل کارکرد های سطح خرد و خردتر را هم دارد. آنها یکپارچگی اجتماعی را یک امکان اجتماعی می بینند.
وجود نظام های متشکله کنش (شخصیت،فرهنگ،نظام اجتماعی پارسونز) را می پذیرد ولی برداشت افراد از آنها را هم برای ساختار اجتماعی حیاتی می دانند و هم سرچشمه دگرگونی و نظرات اجتماعی.
از اینرو این دگرگونی را موجب انفراد و فشارهای نهادی میدانند.
همچنین سمت گیری ضد تجربی دارند و از آنجا که حصول این همه بعید می نماید،الگزندر می گوید: نوکارکرد گرایی بیشتر یک گرایش است تا یک نظریه تحول یافته.