ژاک دریدا و مسئله نوشتار

مقدمه:

زبان مبنای حرکت در پساساختارگرایی است. دریدا با انتشار 3 کتاب نوشتار و تمایز، گفتارو پدیده، و در باب گراماتولوژی (درباره نوشتار) نوید ظهور جنبش پساختارگرایی را داد.

وی که در 1930 در الجزایر بدنیا آمد و در اکول نرمال سوپریور پاریس درس خوانده اندیشه خود را با نقد پدیدار شناسی (هوسرل)، زبان شناسی (سوسور)، روان کاوی (لاکان)، و ساختارگرایی (لوی – اشتراوس) سازمان داد.

دریدا در کتاب «درباره نوشتارشناسی» (Of Gramatology) که یکی از مهم ترین آثار اوست به بررسی رابطه گفتار با نوشتار پرداخته ریشه تقدم گفتار بر نوشتار را در متافیزیک غربی پی جویی می کند.

او می کوشد انگاره تقدم گفتار بر نوشتار را واژگون ساخته نظریه جدیدی را در زبان شناسی ارائه نماید.

دریدا ضمن بررسی رابطه گفتار و نوشتار در سنت فلسفی غرب به انتقاد از زبان شناسی ساختاری سوسور پرداخته که تحت تأثیر متافیزیک غربی گفتار را بر نوشتار تقدم بخشیده است.

بنیاد های معرفت در سنت فلسفی غرب بر پایه منطق اینهمانی یا هویت قرار گرفته است. منطق اینهمانی که ریشه در سنت ارسطویی دارد با استفاده از سه قانون اینهمانی یعنی «هر چیزی همان است که هست»،قانون امتناع تناقض یعنی «هیچ چیزی نمی تواند هم باشد و هم نباشد» و قانون طرد شق ثالث یعنی «هر چیزی باید باشد یا نباشد» انسجام منطقی را به اندیشه می بخشد و بطور ضمنی وجود واقعیتی ذاتی و یک خاستگاه را برای معرفت هویدا می کند.